ปี อายุการใช้งานในแผ่นฟิล์ม/สติกเกอร์ คืออะไร

การเลือกฟิล์มหรือสติกเกอร์มาใช้งานนอกจากเลือกยี่ห้อ สี คุณสมบัติต่างๆ คุณสมบัติอย่างหนึ่งที่สำคัญคือที่คือเกรดปีหรืออายุการใช้งาน ไม่ว่างานนั้นจะเป็นงานป้าย เป็นลายตกแต่ง ฉลากสินค้า ฯลฯ เกรดปีช่วยให้เรารู้ถึงช่วงเวลาที่งานยังดูดีและควบคุมค่าใช้จ่ายได้ โดยทั่วไปอายุฟิล์มหรือสติกเกอร์จะแบ่งเป็น 2 แบบ คือ อายุเก็บรักษาก่อนนำไปใช้ และอายุการใช้งาน

Life shelf อายุเก็บรักษาก่อนนำไปใช้

คือ ช่วงเวลาที่ฟิล์มหรือสติกเกอร์นั้นไม่สูญเสียคุณสมบัติ สี หรือกาวเสื่อมสภาพ ถ้าจัดเก็บไว้ภายในสภาพที่เหมาะสมตามที่ยี่ห้อนั้นๆกำหนด หากจัดเก็บไว้ไม่ดีหรือนานเกินที่กำหนดก็ทำให้ฟิล์มหรือสติกเกอร์เสียก่อนนำไปใช้งานได้

Life expectancy หรือ Durability, อายุการใช้งาน

ภาษาอังกฤษมีชื่อเรียกหลายชื่อ เช่น Life expectancy, Durability, Service life เป็นต้น มีความหมายเหมือนกันคือ ช่วงเวลาที่ฟิล์มหรือสติกเกอร์นั้นยังคงคุณสมบัติต่างๆ ความสดของสี สภาพกาวไว้ได้ดีตามที่ยี่ห้อนั้นๆระบุไว้หลังจากนำไปติดตั้ง มีหน่วยเป็นปี เช่น 1 ปี, 1-2 ปี, 3-5 ปี เป็นต้น เรียกง่ายๆว่าเป็นความคงทนหลังจากนำไปติดตั้งใช้งาน

อายุเก็บรักษาก่อนนำไปใช้ หรือ อายุการใช้งาน ควรดูอันไหน

นัก D.I.Y ร้านทำป้าย หรือผู้ที่มีการเก็บสติกเกอร์นำไปตัดหรือใช้งานเองควรดูอายุทั้ง 2 แบบ สำหรับผู้ใช้งานทั่วไปหรือผู้ซื้อสินค้าควรทราบอายุการใช้งานของวัสดุ และเลือกซื้อจากร้านค้าที่น่าเชื่อถือ เพื่อให้มั่นใจว่าได้สินค้าที่อยู่ในสภาพที่ดี

อายุการใช้งานเริ่มนับเมื่อไหร่

ฟิล์มหรือสติกเกอร์ที่ถูกนำไปติดตั้งแล้วจะสิ้นสุดอายุเก็บรักษาและเริ่มนับอายุการใช้งานทันที เช่น สติกเกอร์สีดำยี่ห้อหนึ่งมีอายุการเก็บรักษา 5 ปี และอายุการใช้งาน 1 ปี หลังจากเก็บไว้ 2 ปี มีการนำมาตัดและติดตั้งจะมีอายุคงเหลือ 1 ปี

ทำไมอายุการใช้งานสั้นจัง แบบนี้ต้องเปลี่ยนบ่อยรึเปล่า

เป็นคำถามที่พบได้บ่อยมาก ผู้ใช้งานเป็นกังวลโดยเฉพาะเกรดราคาประหยัด 1-2 ปีที่ดูค่อนข้างสั้น พอขยับไปเกรดอายุนานขึ้นราคาก็ปรับขึ้นตามลำดับ ต้องทำความเข้าใจก่อนว่าอายุการใช้งานเป็นการทดสอบจากโรงงาน มุ่งเน้นที่คุณสมบัติยังคงเดิม เพราะฉะนั้นเมื่อเกิดการเปลี่ยนแปลงถึงแม้เล็กน้อยก็ถือว่าสูญเสียคุณสมบัติแล้ว ถึงกำหนดอายุการใช้งาน แต่ในความเป็นจริงก็อาจจะยังใช้งานได้ดีอยู่

อายุการใช้งานตามฉลากระบุ VS การใช้งานจริง

ในทางปฏิบัติส่วนใหญ่สามารถใช้งานได้นานกว่าที่ระบุไว้ เพราะเมื่อถึงกำหนดอายุการใช้งานการเปลี่ยนแปลงหรือการเสื่อมจะเป็นไปแบบค่อยเป็นไปมากหรือน้อยขึ้นอยู่กับยี่ห้อ ที่สังเกตได้ก่อนเลยคือสีที่จะเริ่มซีด ส่วนกาวหรือการหดตัวอาจจะมีหรือไม่มีก็ได้

ที่กล่าวมาคือการใช้งานภายนอก หากเป็นการใช้งานภายในอาคารมักจะใช้งานได้นานกว่าที่ระบุไว้มาก อาจจะได้นานขึ้นหลายปีเลยทีเดียว 

การติดตั้งใช้งานภายนอกทำให้เกิดการเสื่อมอย่างมาก แต่สภาพแวดล้อมภายนอกแต่ละจุดทำให้เกิดการเสื่อมสภาพไม่เท่ากัน ยกตัวอย่างเช่นสติกเกอร์ตัวเดียวกัน สี ยี่ห้อเดียวกัน มาจากม้วนเดียวกัน ติดตั้งที่กระจกร้านชั้น 1 กับติดตั้งที่หน้าอาคารชั้น 3 โดยทั้งสองจุดติดตั้งพร้อมกันโดนแสงแดดทั้งวันเหมือนกัน เมื่อถึงอายุการใช้งานสติกเกอร์ที่ชั้น 3 สีซีดกว่าอย่างเห็นได้ชัด ขณะที่สติกเกอร์ชั้น 1 สีซีดลงเพียงเล็กน้อย

กรณีที่เมื่อถึงอายุการใช้งานแล้วสีซีดจางจนแทบจะเป็นสีพาสเทลหรือสีขาว เนื้อฟิล์มกรอบ หลุด แตก ต้องเป็นฟิล์ม/สติกเกอร์เกรดต่ำ เกรดใช้งานชั่วคราว หรือนำไปใช้งานผิดประเภท เช่น สินค้าสำหรับใช้งานภายในแล้วนำไปติดตั้งภายนอก อีกกรณีคือสภาพแวดล้อมรุนแรงมาก เช่น ติดตั้งที่สูงโดนแสงแดดจัดตลอดวัน โดนแสงแดดทุกมุมสะท้อน อุณหภูมิสูง โดยสารเคมี หรือพิ้นผิวที่ติดมีความร้อนสูงตลอดเวเลา แบบนี้ก็ทำให้เสื่อมไว้ขึ้นหรือเมื่อถึงกำหนดอายุก็หมดสภาพไปเลยก็เป็นได้

ปัจจัยที่มีผลต่ออายุการใช้งาน

ยี่ห้อ สินค้าที่ผลิตมีมาตราฐานมีชื่อเสียงเกรดอายุที่ระบุจะเชื่อถือได้ แตกต่างจากสินค้าลอกเลียนแบบหรือสินค้าฉลากขาวไม่มียี่ห้อ ที่แม้จะระบุอายุการใช้งานหลายปีแต่ใช้งานจริงมักจะไม่ถึงหรือไม่สม่ำเสมอตามปีที่ระบุ

สภาพอากาศ มีผลอย่างมากต่ออายุการใช้งาน อุณหภูมิ ความชื้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งแสงแดดทำให้สติกเกอร์เสื่อมเร็ว

สี บางสีไวต่อแสงแดดเป็นพิเศษทำให้ซีดหรือจางได้เร็วกว่าสีอื่น เช่น สีแดง สีเหลือง ขณะที่บางสีทนกว่าสีอื่น เช่น สีดำ สีขาว สีน้ำตาล บางยี่ห้อมีระบุไว้ชัดเจน เช่น ORACAL รุ่น 651 ระบุไว้ว่า สีขาว/ดำ 5 ปี, สีน้ำเงินรหัส 086 3 ปี สีอื่นๆ 4 ปี

มลพิษ เศษฝุ่น ในที่นี้รวมทั้งของแข็ง ฝุ่น ละอองและของเหลว เศษอนุภาคบางชนิดเกาะผิวผสมกับความร้อนทำให้เสียหายได้ การโดนละอองสารเคมีโดยเฉพาะป้ายที่ติดตั้งในโรงงาน ที่พบเห็นได้บ่อยคือฝนตกชะล้างสิ่งสกปรกไหลมาติดตามป้ายแล้วขาดการทำความสะอาดปล่อยทิ้งไว้นานจนเกิดความเสียหาย

การดูแลรักษา ฟิล์ม/สติกเกอร์ไม่ได้ต้องการการดูแลเป็นพิเศษมากนักแต่ไม่ควรปล่อยละเลย หมั่นสังเกตถ้ามีสิ่งสกปรกก็ควรทำความสะอาด ไม่ควรปล่อยทิ้งไว้ และควรทำความสะอาดให้ถูกวิธี

สรุป คำแนะนำ

อายุการใช้งาน คือ ระยะเวลาความคงทนหลังจากนำฟิล์มหรือสติกเกอร์ไปติดตั้ง เมื่อถึงเวลาก็ยังคงใช้งานได้อยู่แต่จะมีการเปลี่ยนแปลงมากหรือน้อยขึ้นอยู่กับสภาพแวดล้อม ยี่ห้อ

ใช้งานติดตั้งภายใน กรณีนี้สติกเกอร์จะใช้งานได้ยาวนานกว่าปกติ เพราะไม่โดนสภาพอากาศภายนอก เลือกโทนสีตามที่ชอบ ไม่จำเป็นต้องเน้นเกรดอายุหลายปี หรือเลือกให้เข้ากับงบประมาณ

สติกเกอร์พิมพ์อิงก์เจ็ต ถึงแม้ใช้งานภายในสีไม่ซีดจางง่าย แต่สติกเกอร์ชนิดนี้เมื่อถึงกำหนดอายุมักจะมีการเปลี่ยนแปลงที่พอสังเกตได้ ถ้าไม่ใช่งานชั่วคราวควรเลือกเกรดที่มีคุณภาพขึ้น

ความยากง่ายในการติดตั้ง พื้นที่ติดตั้งสูงหรือยากมีลวดลายสติกเกอร์ซับซ้อน ควรเปรียบเทียบค่าใช้จ่ายให้ดีระหว่างเปลี่ยนบ่อยมีค่าติดตั้งกับเลือกเกรดอายุงานสูงเปลี่ยนไม่บ่อย แบบไหนคุ้มค่าหรือยุ่งยากน้อยกว่ากัน

สติกเกอร์สีสดติดตั้งภายนอก เนื่องจากอากาศเมืองไทยร้อนแดดจัด สติกเกอร์หลายยี่ห้อมาจากต่างประเทศที่อากาศ “รุนแรงน้อยกว่า” สีอาจจะเริ่มเปลี่ยนแปลงได้เร็วกว่าอายุการใช้งานที่ออกแบบ พิจารณาว่าถ้าสีเริ่มซีดจะส่งผลต่อภาพลักษณ์มากน้อยรับได้หรือไม่ หรือเลือกเกรดอายุการใช้งานที่สูงขึ้นอีกขั้น สีที่ควรระวัง สีแดง สีเหลือง สีเขียวอ่อน

สนใจหรือมีข้อสงสัย สามารถติดต่อได้ที่ โทร. 09-2625-0702 | อีเมล : contact@signcafe.co.th | LINE : @signcafe